Voorgerecht voor docenten (individueel of in een clubje gelijkgestemden)
Optimale blend
Recept voor een harmonieuze integratie van fysiek en online onderwijs
Mise en place
- Ervaring met het ontwerpen van onderwijs
- Weten wat blended onderwijs is
- Kennis van de mogelijkheden van ict in het onderwijs
- Visie op het onderwijs van de instelling
Ingrediënten en benodigdheden
- Startblad
- Storyboard met learning wave
- Post-its in verschillende kleuren of online tool voor brainstormen
- Eventueel collega’s die ook hun onderwijs willen optimaliseren
- Eventueel studenten die kunnen meedenken
Voorgerecht voor docenten (individueel of in een clubje gelijkgestemden)
Optimale blend is gewoon een goed onderwijsontwerp
Recept voor een harmonieuze integratie van fysiek en online onderwijs
Bereidingswijze − zo doe je het
- Zorg dat je de visie en leer- en ontwerpprincipes helder hebt voordat je aan de slag gaat met je onderwijsontwerp. Analyseer hiervoor de visie op onderwijs en leren van jouw instelling. Wat vertelt deze jou over mogelijke leer- en ontwerpprincipes die je kunt hanteren bij de keuze van je werkvormen en tools?
- Formuleer de leeruitkomsten van de leerervaring. Wat moet het meetbare resultaat zijn en wanneer is dit van voldoende kwaliteit? En hoe maak je het geleerde zichtbaar?
- Analyseer je huidige onderwijs of les. Als jullie een eigen indeling hebben, kun je die gebruiken. Zo niet, gebruik dan de indeling in leeractiviteiten van Diana Larillard, verwerkt in dit startblad.
- Bekijk op basis van de analyse van je huidige onderwijs waar je heen wilt en waar in het huidige ontwerp de sterke punten en hiaten zitten. Bepaal wat goed is en je daarom wilt versterken. Bepaal wat minder goed is en je daarom wilt verbeteren.
- Werk een studentgerichte leerreis uit voor jouw vak/lessen. Visualiseer deze op een storyboard in een learning wave. Tijdens deze reis komt de student diverse leeractiviteiten tegen die logisch op elkaar voortborduren. Gebruik post-its in verschillende kleuren voor de diverse leeractiviteiten. Zet in de uitwerking de student centraal: wat is logisch en zet aan tot actief leren?
- Werk bij de studentgerichte leerreis eerst globaal (wat wil je bereiken en om welke leeractiviteit gaat het?) voordat je er concrete tools of werkvormen aan koppelt.
- Gebruik bij de uitwerking van je leerreis vooral ideeën van collega’s die voorlopen op dit gebied. Daarbij geldt: afkijken mag, maar een-op-een kopiëren niet. Jouw onderwijs en doelgroep zijn immers anders dan die van je collega. Kijk wat past bij jouw onderwijs en studenten.
- Houd er in je onderwijsontwerp rekening mee dat online lesgeven iets totaal anders is dan fysiek lesgeven.
- Maak bij de keuze van je online tools gebruik van het Toolwiel.
- Doorloop minstens eenmaal zelf de leerreis, zodat je een goed gevoel krijgt van wat jouw studenten straks meemaken. Pas de leerreis waar nodig aan op basis van je ervaringen.
Belangrijk: als je je nieuwe (her)ontwerp in praktijk brengt, zullen studenten hieraan moeten wennen. Zorg dus dat je ze goed voorbereidt, zodat ze weten wat je van hen verwacht. Vaak betekent een nieuwe werkwijze meer werk voor hen, dat vinden ze eerst niet leuk, maar geeft uiteindelijk wel betere leerresultaten. Hou het dus een tijdje vol en wees consequent. Zeg wat je doet en doe wat je zegt.
Bronnen van de scholen Rijn IJssel, ROC Aventus, Noorderpoort
Verwijzingen/bronnen
Bijgerechten
Zodra je succes hebt met jouw hernieuwde onderwijsontwerp, zullen je teamgenoten dit ook willen. Dan kun je het recept opschalen naar een hoofdgerecht en met je team aan de slag. Maak voor het proces gebruik van de elementen die werkten in jouw individuele aanpak via de methode van waarderend actieonderzoek. En gebruik natuurlijk ook andere tips uit dit receptenboek.
'Fysiek onderwijs is niet de norm, online ook niet. Wat dan wel? Goed onderwijs!'
Barend Last, Blended Learning specialist @ Universiteit Maastricht | Auteur | Spreker en trainer
Tip van de chef
Heb je collega’s (ook van andere opleidingen of instellingen) die ook hun onderwijs willen optimaliseren? Doorloop dit proces samen, dan kun je elkaar helpen en inspireren. Eenmaal samen aan de slag wordt het steeds leuker. Maak daarbij gebruik van elkaars kwaliteiten. En betrek studenten bij het ontwerpen van je leerreis. Zij weten immers het beste wat voor hen werkt en wat niet. Blended learning gaat erom hoe je optimaal kunt leren. Dat is per definitie een activiteit van de student.